सूर्य - २

सूर्याच्या बाह्यरूपाची थोडक्यात माहिती घेतल्यावर आता सूर्याच्या आत काय होतं याची ही छोटीशी ओळख.

सूर्याच्या त्रिज्जेच्या सर्वात आतल्या बाजूच्या एक चतुर्थांश हिश्श्याला, सूर्याचा गाभा आहे. या गाभ्यात, चार हायड्रोजनचे अणू एकत्र येऊन एक हेलीयमचा अणू तयार होतो. चार हायड्रोजनच्या अणूंच्या वस्तूमानापेक्षा एका हेलियमच्या अणूचं वस्तूमान कमी भरतं. वस्तूमानातला हा फरक ०.७% टक्के एवढा आहे. हे वस्तूमान ऊर्जेत रूपांतरीत होतं; हेच सूर्याचं इंजिन आहे.

या ऊर्जेचं वहन सूर्याच्या आतल्या भागात दोन वेगवेगळ्या प्रकारे होतं.गाभ्याच्या बाहेरच्या बाजूस ऊर्जेचे वहन फोटॉन कणांच्या रूपात होतं. प्रकाश दोन रुपांमधे असू शकतो, तरंग किंवा कण. त्याचं कणस्वरूप म्हणजे फोटॉन्स. हे फोटॉन्स सूर्याच्या गाभ्यातली ऊर्जा वाहून रेडीएशन झोनमधून कन्व्हेक्शन झोनमधे आणतात. रेडीएशन झोनमधल्या किंवा प्रारण भागातल्या हायड्रोजनच्या अणूंवर हे फोटॉन्स आदळतात, हायड्रोजनचे अणू फोटॉन्समधली थोडी ऊर्जा शोषून घेतात आणि फोटॉन्सच्या प्रवासाची दिशा बदलते. हा दिशाबदल घडत नसता तर हे अंतर कापण्यासाठी फोटॉन्सना काही सेकंदही लागले नसते, त्याऐवजी काही लाख वर्ष लागतात. आणि फोटॉन्सची ऊर्जा कमी होऊन, गॅमा किरणांच्या स्वरूपात असणारी ऊर्जा दृष्य प्रकाशाच्या स्वरूपात दिसते.